4. Sınıf Maddenin Halleri konu Anlatımı

İlkokul 4. sınıf Fen Bilimleri dersi Maddenin Özellikleri Ünitesi Maddenin Hâlleri Konu Anlatımını bu sayfada bulabilir ve inceleyebilirsiniz.

MADDENİN HALLERİ

BU KONUDA NELER ÖĞRENECEĞİZ?
→ Katı haldeki maddelerin ortak özellikleri nelerdir?
→ Sıvı haldeki maddelerin ortak özellikleri nelerdir?
→ Katı haldeki maddelerin ortak özellikleri nelerdir?
→ Kum, tuz, şeker gibi maddeler sıvı mıdır?

Dünya’daki canlı ve cansız varlıkların hepsi birer maddedir. Maddeler katı, sıvı ve gaz olmak üzere doğada üç halde bulunurlar. Dağlar maddenin katı, denizler maddenin sıvı ve bulutlar ise maddenin gaz haline örnektir. Şimdi katı, sıvı ve gaz maddelerin özelliklerini inceleyelim.

1. Maddenin Katı Hali

Tabak, sıra, taş, tahta gibi maddeler katı halde bulunurlar.

Katı maddelerin ortak özelliklerini sıralayalım:

• Katı maddelerin belirli bir şekilleri ve hacimleri vardır.
• Katı maddelerin belirli bir kütlesi vardır.
• Katı maddelerin belirli bir şekilleri ve hacimleri vardır.
• Katı maddelerin belirli bir kütlesi vardır.
• Katı maddeler sıkıştırılamazlar.
• Katı maddeler dışarıdan bir etki(kağıdın yırtılması gibi) olmadığı sürece şekil değiştirmezler.
• Katı maddeler akışkan değildir.

Küçük Tanecikli Katılar

Kum, tuz, şeker gibi maddeler bulundukları kabın şeklini aldığına göre sıvı maddeler midir?

Bu gibi maddeler bulundukları kabın şeklini alıyor gibi algılansa da katı maddelerdir. Bunlara küçük taneli katılar denir. Her bir tanenin kendine özgü şekli vardır. Tanecikler konulduğu kabın şeklini almaz ve akışkan değildir.

2. Maddenin Sıvı Hali

Su, süt, sıvı sağ, meyve suyu gibi maddeler sıvı halde bulunurlar.

Sıvı maddelerin ortak özelliklerini sıralayalım:

• Sıvı maddelerin belirli bir şekilleri yoktur.
• Sıvı maddeler konuldukları kabın şeklini alır.
• Sıvı maddeler akışkandır.
• Sıvı maddelerin kütlesi ve hacmi vardır.
• Sıvı maddeler sıkıştırılamazlar.

3. Maddenin Gaz Hali

Hava, parfüm, doğal gaz, su buharı gibi maddeler gaz halde bulunurlar.

Gaz maddelerin ortak özelliklerini sıralayalım:

• Gaz maddelerin belirli bir şekilleri yoktur.
• Gaz maddeler bulundukları kabın şeklini alırlar.
• Gaz maddeler akışkandır.
• Gaz maddeler uçucudur ve bulunduğu ortama yayılırlar.
• Gaz maddelerin kütlesi ve hacmi vardır.
• Gaz maddeler sıkıştırılabilir.

Katı Maddeler	Sıvı Maddeler	Gaz Maddeler
Belirli bir şekilleri vardır.	Belirli bir şekilleri yoktur.	Belirli bir şekilleri yoktur.
Bulunduğu kabın şeklini almazlar.	Bulunduğu kabın şeklini alırlar.	Bulunduğu kabın şeklini alırlar.
Akışkan değillerdir.	Akışkandırlar.	Akışkandırlar.
Uçucu değillerdir.	Uçucu değillerdir.	Uçucudurlar.

Farklı maddeler farklı hâllerde bulunabilir. Acaba aynı madde farklı hâllerde olabilir mi?

Suyu doğada üç hâlde de görebiliriz. Kutuplardaki buzullar, suyun katı; yağmur, suyun sıvı hâline örnektir. Kaynayan sudan çıkan su buharı ise suyun gaz hâlidir.

Önceki Konu Anlatımı	Sonraki Konu Anlatımı
Maddenin Ölçülebilir Özellikleri	Maddenin Isı Etkisiyle Değişimi