İlkokul 4. sınıf matematik dersi Bölme İşlemi konu anlatımını bu sayfada bulabilir ve pdf olarak indirebilirsiniz.
BÖLME İŞLEMİ
BU KONUDA NELER ÖĞRENECEĞİZ?
→ Kalanlı bölme işlemi
→ Bölümün basamak sayısını belirleme
→ Dört basamaklı sayılarla bölme işlemi
3. sınıfta iki basamaklı sayıların bir basamaklı sayılara bölümünü öğrenmiştik. Şimdi de dört basamaklı sayıların bölümünü öğreneceğiz.
Kalanlı Bölme İşlemi
Mihriban Hanım, 85 cevizi 6 çocuğa eşit bir şekilde paylaştırmak istiyor. Her çocuğa kaç ceviz düşer ve geriye kaç ceviz kalır, bulalım.
Bir bölme işleminde bölünen, bölen, bölüm ve kalan terimleri bulunur.
Bölümün Basamak Sayısını Belirleyelim
Üç basamaklı bir sayı, bir basamaklı bir sayıya bölünürken bölümün basamak sayısını işlem yapmadan bulmak için bölünenin yüzler basamağındaki rakam ile bölen karşılaştırılır.
Bölünenin yüzler basamağındaki rakam bölenden;
- küçük ise bölüm iki basamaklıdır,
- küçük değil ise bölüm üç basamaklıdır.
ÖRNEK: Aşağıda verilen bölme işlemlerini yapmadan bölümün basamak sayısını belirleyelim.
Üç basamaklı bir sayı iki basamaklı bir sayıya bölünürken bölümün basamak sayısını işlem yapmadan bulmak için bölünenin yüzler ve onlar basamağındaki sayı ile bölen karşılaştırılır.
Bölünenin yüzler ve onlar basamağındaki sayı bölenden;
- küçük ise bölüm bir basamaklıdır,
- küçük değil ise bölüm iki basamaklıdır.
ÖRNEK: Aşağıda verilen bölme işlemlerini yapmadan bölümün basamak sayısını belirleyelim.
Bir bölme işleminde kalan, bölenden daima küçüktür.
ÖRNEK: Bir çiftlikteki tavuklar günde 674 yumurta yumurtlamaktadır. Çiftlik sahibi her biri 15 yumurta alan kutulara koymak istemektedir. Buna göre kaç kutuya ihtiyaç olduğunu bulalım.
Kalan < Bölen
14 < 15
Şimdi de bölme işleminin doğruluğunu kontrol edelim.
Bölen ile bölümün çarpımına kalanı eklediğimizde sonuç, bölünene eşit olmalıdır.
Bölen × Bölüm = 15 × 44 = 660
660’a, kalanı yani 14’ü ekleyelim.
Bölünen = 660 + 14 = 674
Bölme işlemimiz doğrudur.
Dört Basamaklı Sayılarla Bölme İşlemi
ÖRNEK: Arif Bey, 2475 TL olan bir bilgisayarı 9 taksitle satın almıştır. Bu göre Arif Bey’in her ay ödeyeceği para miktarını bulalım.
Bölme işleminin doğruluğunu kontrol edelim.
Bölen × Bölüm = 9 × 275 = 2475
Bölme işlemimiz doğrudur.
4. sınıf Bölme İşlemi konusunu pekiştirelim.
4. Sınıf Bölme İşlemi Kazanımları
M.4.1.5. Doğal Sayılarla Bölme İşlemi
| Semboller: ≠ |
| M.4.1.5.1. Üç basamaklı doğal sayıları en çok iki basamaklı doğal sayılara böler. a) Bölünen ve bölüm arasındaki basamak sayısı ilişkisi fark ettirilir. b) Bölme işleminde bölümün basamak sayısını işlem yapmadan belirleyerek işlemin doğruluğunun kontrol edilmesi sağlanır. |
| M.4.1.5.2. En çok dört basamaklı bir sayıyı bir basamaklı bir sayıya böler. |
| M.4.1.5.3. Son üç basamağı sıfır olan en çok beş basamaklı doğal sayıları 10, 100 ve 1000’e zihinden böler. |
| M.4.1.5.4. Bir bölme işleminin sonucunu tahmin eder ve tahminini işlem sonucu ile karşılaştırır. |
| M.4.1.5.5. Çarpma ve bölme arasındaki ilişkiyi fark eder. |
| M.4.1.5.6. Doğal sayılarla en az bir bölme işlemi gerektiren problemleri çözer. a) Problem çözerken en çok üç işlem gerektiren problem üzerinde çalışılır. b) En çok iki işlem gerektiren problem kurma çalışmalarına da yer verilir. |
| M.4.1.5.7. Aralarında eşitlik durumu olan iki matematiksel ifadeden birinde verilmeyen değeri belirler ve eşitliğin sağlandığını açıklar. Örneğin 8 +  = 15 – 312 : 4 =  + 16 x  = 48 – 12 |
| M.4.1.5.8. Aralarında eşitlik durumu olmayan iki matematiksel ifadenin eşit olması için yapılması gereken işlemleri açıklar. Örneğin 8+5 ≠ 12-3 ifadesinde eşitlik durumunun sağlanabilmesi için yapılabilecek işlemler üzerinde durulur. |
4. Sınıf Bölme İşlemi Etkinlikleri
4. Sınıf Bölme İşlemi Problemleri
| Önceki Konu Anlatımı | Sonraki Konu Anlatımı |
| Çarpımı Tahmin | Zihinden Bölme |