3. Sınıf Çarpma İşlemi Konu Anlatımı

İlkokul 3. sınıf matematik dersi, Üç Basamaklı Sayılarla Çarpma İşlemi konu anlatımını bu sayfada bulabilir ve pdf olarak indirebilirsiniz.

DOĞAL SAYILARLA ÇARPMA İŞLEMİ

BU KONUDA NELER ÖĞRENECEĞİZ?
→ Çarpma işleminin kat anlamı
→ Altışar, yedişer, sekizer, dokuzar ve onar çarpım tablosu oluşturalım
→ Eldesiz ve eldeli çarpma işlemi
→ İki basamaklı sayılarla iki basamaklı sayıları çarpma
→ Üç basamaklı sayılarla bir basamaklı sayıları çarpma

Çarpmanın Kat Anlamı

Çarpmanın Kat Anlamı

Zehra teyzenin evi 1 katlıdır ve evin 4 penceresi vardır.

Hatice teyzenin evi ise 5 katlıdır. Evin her katında 4 pencere vardır.

4 + 4 + 4 + 4 + 4 = 20 pencere
4’ün 5 katı 20’dir.
5 tane 4 = 20’dir.
5 kere 4 = 20
5 x 4 = 20 pencere

O halde Hatice teyzenin evinin pencere sayısı, Zehra teyzenin evinin pencere sayısının 5 katıdır.

4 → 8 → 12 → 16 → 20

Ritmik sayarken söylediğimiz her sayı, ileriye doğru kaçarlı ritmik sayıyorsak o sayının katıdır.
Örneğin (2, 4, 6, 8, 10, 12 …) söylediğimiz sayılar 2’nin katlarıdır.

Çarpım Tablosu Oluşturalım

Altışar Çarpım Tablosu

Aşağıdaki yüzlük tabloda altışar ritmik saydığımız sayılar mavi renkle gösterilmiştir.

6 12  18  24  30  36  42  48 54  60  66  72  78  84  90  96

Altışar Ritmik Sayma

Yukarıda mavi renkli kutulara bakarak aşağıdaki çarpım tablosunu inceleyelim. Çarpım tablosunun nasıl oluştuğunu görelim.

Altılı Çarpım Tablosu
1 x 6 = 62 x 6 = 123 x 6 = 184 x 6 = 245 x 6 = 30
6 x 6 = 367 x 6 = 428 x 6 = 48  9 x 6 = 5410 x 6 = 60

Yedişer Çarpım Tablosu

Aşağıdaki yüzlük tabloda yedişer ritmik saydığımız sayılar sarı renkle gösterilmiştir.

7 14 21 28 35 42 49 56 63 70 77 84 91 98

Yedişer Ritmik Sayma
1 x 7 = 72 x 7 = 14 3 x 7 = 214 x 7 = 285 x 7 = 35
6 x 7 = 427 x 7 = 498 x 7 = 569 x 7 = 6310 x 7 = 70

Sekizer Çarpım Tablosu

Aşağıdaki yüzlük tabloda sekizer ritmik saydığımız sayılar yeşil renkle gösterilmiştir.

8 16 24 32 40 48 56 64 72 80 88 96

Sekizer Ritmik Sayma
1 x 8 = 82 x 8 = 16 3 x 8 = 244 x 8 = 325 x 8 = 40
6 x 8 = 487 x 8 = 568 x 8 = 649 x 8 = 7210 x 8 = 80

Dokuzar Çarpım Tablosu

Aşağıdaki yüzlük tabloda dokuzar ritmik saydığımız sayılar pembe renkle gösterilmiştir.

9 18 27 36 45 54 63 72 81 90 99

Dokuzar Ritmik Sayma
1 x 9 = 92 x 9 = 18 3 x 9 = 274 x 9 = 365 x 9 = 45
6 x 9 = 547 x 9 = 638 x 9 = 729 x 9 = 8110 x 9 = 90

Onar Çarpım Tablosu

Aşağıdaki yüzlük tabloda onar ritmik saydığımız sayılar yeşil renkle gösterilmiştir.

10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Onar Ritmik Sayma
1 x 10 = 102 x 10 = 20 3 x 10 = 304 x 10 = 405 x 10 = 50
6 x 10 = 607 x 10 = 708 x 10 = 809 x 10 = 9010 x 10 = 100

Eldesiz Çarpma İşlemi

Örnek: Öğretmenimiz bir etkinlikte kullanmak üzere 4 kutu boya kalemi getirdi. Her kutuda 12 kalem olduğuna göre öğretmenimizin getirdiği toplam kalem sayısını bulalım.

Toplam boya kalemleri sayısını bulmak için kutu sayısı ile her kutuda bulunan boya kalemleri sayısını çarparız.

3. Sınıf Eldesiz Çarpma İşlemi

4 x 12 = 48

Öğretmenimiz toplam 48 adet kalem getirmiştir.

Eldeli Çarpma İşlemi

Örnek: Bir portakal kasasında 36 adet portakal vardır. Manav Mehmet Bey bugün 2 kasa portakal sattı. Mehmet Bey’in toplam kaç tane portakal sattığını bulalım.

Mehmet Bey’in sattığı portakal sayısını bulmak için kasa sayısı ile her kasada bulunan portakal sayısını çarparız.

Eldeli Çarpma Modelleme
Eldeli Çarpma

2 x 36 = 72

Manav Mehmet Bey toplam 72 adet portakal satmıştır.

İki Basamaklı Sayılarla İki Basamaklı Sayıları Çarpma

Örnek: Okulumuzda 18 sınıf ve her sınıfta 16 sıra vardır. Okulda toplam kaç sıra olduğunu bulalım.

Sıra sayısını bulmak için sınıf sayısı ile her sınıfta bulunan sıra sayısını çarpalım.

İşlemi önce rakamların bulunduğu basamak değerini göz önüne alarak yapalım.

Eldeli Çarpma
Eldeli Çarpma

18 x 16 = 288

Okulda toplam 288 tane sıra vardır.

Şimdi de aynı çarpma işlemini basamak kaydırarak yapalım.

Eldeli Çarpma Basamak Kaydırma

Çarpma işleminin 2. satırındaki sıfır, sonucu değiştirmediğinden yazılmaz.

Üç Basamaklı Sayılarla Bir Basamaklı Sayıları Çarpma

Örnek: Bir okulun kantinine her gün 376 adet simit geliyordu. Gelen simitlerin hepsi satıldığına göre iki günde kaç adet simit satılacağını bulalım.

Satılan simit sayısını bulmak için gün sayısı ile her gün satılan simit sayısını çarparız.

Üç Basamaklı Sayı ile Bir Basamaklı Sayının Çarpımı

İki günde toplam 752 simit satılmıştır.

3. sınıf Çarpma İşlemi konusunu pekiştirelim.

3. Sınıf Çarpma İşlemi Kazanımları

M.3.1.4. Doğal Sayılarla Çarpma İşlemi

M.3.1.4.1. Çarpma işleminin kat anlamını açıklar.
Çarpmanın kat anlamının tekrarlı toplama anlamıyla ilişkisi vurgulanır.
M.3.1.4.2. Çarpım tablosunu oluşturur.
100’lük tablodan yararlanarak ve liste şeklinde yazarak çarpım tablosunu oluşturmaları sağlanır.
M.3.1.4.3. İki basamaklı bir doğal sayıyla en çok iki basamaklı bir doğal sayıyı, en çok üç basamaklı bir doğal sayıyla bir basamaklı bir doğal sayıyı çarpar.
a) Eldeli çarpma işlemlerine yer verilir.
b) Çarpımları 1000’den küçük sayılarla işlem yapılır.
M.3.1.4.4. 10 ve 100 ile kısa yoldan çarpma işlemi yapar.
Sınıf sayı sınırlılıkları içinde kalınır.
M.3.1.4.5. 5’e kadar (5 dâhil) çarpım tablosundaki sayıları kullanarak çarpma işleminde çarpanlardan biri bir arttırıldığında veya azaltıldığında çarpma işleminin sonucunun nasıl değiştiğini fark eder.
Uygun tablolar kullanılarak çarpanlardan biri bir arttıkça çarpımın diğer çarpan değeri kadar arttığı veya çarpanlardan biri bir azaldıkça çarpımın diğer çarpan değeri kadar azaldığı fark ettirilir.
M.3.1.4.6. Biri çarpma işlemi olmak üzere iki işlem gerektiren problemleri çözer.
Problem kurmaya yönelik çalışmalara da yer verilir.
Önceki Konu AnlatımıSonraki Konu Anlatımı
Nesne ve Şekil Grafiği Kısa Yoldan Çarpma İşlemi

Yorum yapın